Planujesz wycieczkę do słonecznej Portugalii i zastanawiasz się, jakich dokumentów potrzebujesz, aby bez problemów przekroczyć granicę? Nie jesteś sam! Kwestia „paszport czy dowód osobisty” to jeden z najczęstszych dylematów polskich turystów wybierających się na iberyjskie wybrzeże. Spokojnie, wszystko wyjaśniam w tym artykule – bez zbędnego formalizmu, za to z praktycznymi wskazówkami, które zaoszczędzą Ci nerwów na lotnisku czy przejściu granicznym.
Podstawowe zasady wjazdu do Portugalii dla obywateli Polski
Zacznijmy od najważniejszej informacji, która pewnie najbardziej Cię interesuje – tak, jako obywatel Polski możesz wjechać do Portugalii tylko z dowodem osobistym! Nie musisz wyrabiać paszportu, jeśli go nie posiadasz. Wszystko dzięki temu, że zarówno Polska jak i Portugalia należą do Unii Europejskiej oraz strefy Schengen.
Pamiętam swój pierwszy wyjazd do Lizbony w 2018 roku – zapomniałem paszportu i byłem przekonany, że czeka mnie powrót do domu prosto z lotniska Chopina. Na szczęście okazało się, że dowód osobisty w zupełności wystarcza. Co więcej, kontrola dokumentów była niezwykle szybka – rzut oka na dowód i już byłem po portugalskiej stronie.
Warto jednak podkreślić kilka ważnych kwestii:
- Twój dowód osobisty musi być ważny przez cały okres pobytu w Portugalii
- Dokument powinien być w dobrym stanie technicznym (niezniszczony, z czytelnymi danymi)
- E-dowód wprowadzony w Polsce w 2019 roku jest w pełni akceptowany na portugalskich granicach
Kiedy jednak warto mieć paszport podczas wyjazdu do Portugalii?
Chociaż dowód osobisty jest wystarczający, istnieje kilka sytuacji, w których posiadanie paszportu może okazać się przydatne, a nawet konieczne:
Planowane wycieczki poza UE
Jeśli zamierzasz wykorzystać swoją bazę w Portugalii do dalszych podróży poza Unię Europejską, paszport będzie niezbędny. Popularne kierunki wypadowe z Portugalii to Maroko czy Wyspy Zielonego Przylądka (Cabo Verde) – do obu tych krajów Polacy potrzebują paszportu.
Sam wpadłem w tę pułapkę podczas pobytu w Algarve, gdy z grupą znajomych spontanicznie zaplanowaliśmy jednodniową wycieczkę promem do Tangeru w Maroku. Jako jedyny miałem paszport i… jako jedyny popłynąłem! Reszta ekipy została z kwaśnymi minami w porcie. Nie popełnij tego błędu!
Dokumentacja hotelowa i wynajem samochodu
W niektórych hotelach czy wypożyczalniach samochodów w Portugalii mogą prosić o paszport jako dokument identyfikacyjny – szczególnie te przyzwyczajone do gości spoza UE. Z mojego doświadczenia wynika, że ostatecznie akceptują dowód osobisty, ale czasem trzeba się nagimnastykować z wyjaśnieniami. Dlatego jeśli masz paszport – wrzuć go do walizki „na wszelki wypadek”.
Bywa też, że niektóre portugalskie banki czy urzędy nie są obeznane z polskim dowodem osobistym i mogą mieć problem z jego weryfikacją – wtedy paszport jako międzynarodowy dokument rozwiązuje sprawę od ręki.
Podróż z dziećmi do Portugalii – jakie dokumenty są wymagane?
To temat rzeka i miejsce, gdzie często pojawiają się wątpliwości. Otóż dzieci, podobnie jak dorośli, mogą podróżować do Portugalii na podstawie dowodu osobistego. Jednak diabeł tkwi w szczegółach:
Dla dzieci poniżej 5. roku życia, które nie posiadają jeszcze własnego dowodu osobistego, konieczny będzie paszport. Brzmi logicznie, prawda? Tylko co z paszportami tymczasowymi dla dzieci, które wydawane są w trybie przyspieszonym? Otóż są one w pełni honorowane na granicy portugalskiej.
Jeśli podróżujesz z dzieckiem, ale nie jesteś jego rodzicem lub podróżujecie bez jednego z rodziców, teoretycznie nie potrzebujesz dodatkowych dokumentów (jak zgoda drugiego rodzica), bo Portugalia tego formalnie nie wymaga. Ale uwaga! Linie lotnicze mogą mieć własne procedury i czasem proszą o taki dokument. Lepiej dmuchać na zimne i mieć przy sobie pisemną zgodę rodzica, który nie podróżuje z dzieckiem.
Mój kumpel Marek poleciał z córką do Porto, podczas gdy jego żona została w Polsce. Na lotnisku Chopina poproszono go o pisemną zgodę matki dziecka na wyjazd – mimo że prawnie nie było to wymagane. Na szczęście żona wysłała skan podpisanego dokumentu i wszystko się dobrze skończyło. Ale nerwów było co niemiara!
Czas pobytu w Portugalii – czy istnieją ograniczenia?
Jako obywatel Unii Europejskiej możesz przebywać w Portugalii przez dowolny okres do 3 miesięcy bez żadnych dodatkowych formalności. Wystarczy Ci wspomniany już dowód osobisty lub paszport.
A co jeśli planujesz zostać dłużej? Portugalia jest naprawdę kusząca – sam się zastanawiałem nad przeprowadzką tam na stałe po tym, jak zobaczyłem zachód słońca na klifach w Sagres. Jeśli chcesz zostać dłużej niż 3 miesiące, musisz zarejestrować swój pobyt w lokalnym urzędzie gminy (Câmara Municipal). Dostaniesz wtedy zaświadczenie o rejestracji pobytu obywatela UE.
Procedura jest dość prosta i bez większych kruczków prawnych – kolejna zaleta bycia obywatelem UE! Potrzebujesz jedynie dowodu osobistego lub paszportu, potwierdzenia adresu zamieszkania w Portugalii oraz dokumentów potwierdzających cel pobytu (np. umowa o pracę, zaświadczenie z uczelni itp.).
Portugalia a Brexit – zmiany dla posiadaczy brytyjskich dokumentów
Choć ten temat nie dotyczy bezpośrednio Polaków, warto o nim wspomnieć, zwłaszcza jeśli podróżujesz z przyjaciółmi czy rodziną z Wielkiej Brytanii. Po Brexicie zasady wjazdu dla Brytyjczyków zmieniły się diametralnie.
Obywatele UK muszą teraz posiadać paszport (dowód osobisty już nie wystarcza) i mogą przebywać w Portugalii (jak i innych krajach strefy Schengen) maksymalnie 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu bez wizy. Na lotnisku muszą też korzystać z innych kolejek niż obywatele UE.
Mój szwagier z Manchesteru musiał się z tym boleśnie zmierzyć podczas naszej wspólnej podróży do Lizbony w zeszłym roku. Podczas gdy ja przeszedłem przez kontrolę w 2 minuty, on stał w kolejce non-EU prawie godzinę. Takie są konsekwencje politycznych decyzji!
Praktyczne wskazówki przed podróżą do Portugalii
Na koniec garść praktycznych porad, które zapewnią Ci spokojną głowę podczas podróży:
- Zrób zdjęcie swojego dowodu/paszportu i wyślij je na swój email – w razie zgubienia oryginału ułatwi to procedurę wyrobienia tymczasowego dokumentu w polskiej ambasadzie w Lizbonie
- Zapisz numer telefonu i adres polskiej placówki dyplomatycznej: Ambasada RP w Lizbonie, Avenida das Descobertas 2, 1400-092 Lisboa, tel. +351 213 041 410
- Sprawdź ważność swojego dokumentu – nawet jeśli wyjazd jest krótki, dokument powinien być ważny przez cały okres pobytu
- Zarejestruj się w systemie Odyseusz MSZ przed wyjazdem – to dobra praktyka na wypadek sytuacji kryzysowych
Pamiętaj też, że Portugalia, choć bezpieczna i przyjazna dla turystów, nie jest wolna od drobnych kradzieży, zwłaszcza w zatłoczonych miejscach turystycznych. Miej dokument zawsze przy sobie, ale najlepiej nie w zewnętrznej kieszeni plecaka czy w tylnej kieszeni spodni.
Podsumowanie
Wjazd do Portugalii dla Polaków jest banalnie prosty – dowód osobisty w zupełności wystarcza. Paszport może się przydać w szczególnych sytuacjach, ale nie jest niezbędny. Jeśli planujesz krótki pobyt turystyczny, nie musisz zawracać sobie głowy dodatkowymi formalnościami.
Portugalia to kraj, który skradł moje serce i pewnie skradnie też Twoje. Łagodny klimat, wspaniała kuchnia, ciepłe morze i jeszcze cieplejsi ludzie sprawiają, że każda podróż tam to prawdziwa przyjemność. A najlepsze jest to, że dzięki przynależności do UE, możemy się tam czuć niemal jak w domu – bez skomplikowanych procedur wjazdowych!
A więc pakuj walizkę, weź dowód osobisty (lub paszport, jeśli wolisz) i ruszaj na podbój portugalskich klimatów. Porto, Lizbona, Algarve czy mniej znane regiony jak Alentejo czekają na odkrycie! Boa viagem – szerokiej drogi!